Pies Dżok

Kraków jest jednym z niewielu miast, w którym psu postawiono pomnik za… wierność. Pomnik Dżoka stoi pod Wawelem na Bulwarach Wiślanych, otoczony parą ludzkich dłoni. Autorem jest Bronisław Chromy (autor słynnego Smoka wawelskiego i Chrystusa z kościoła Arka Pana). O historii psiej wierności opowiada książka Barbary Gawryluk pt „Dżok, legenda o psiej wierności”.

Pomnik został odsłonięty przez psa owczarka niemieckiego o imieniu Kety 26 maja 2001 roku. Napis w językach: polskim i angielskim głosi: „Pies Dżok. Najwierniejszy z wiernych, symbol psiej wierności. Przez rok (1990-1991) oczekiwał na Rondzie Grunwaldzkim na swojego Pana, który w tym miejscu zmarł”. Ponoć Dżoka przygarnęła pani, która wkrótce również zmarła, pies uciekł i zakończył życic pod kołami pociągu… Pamięć o nim jednak pozostała.

Choć pomniki psa napotkamy tu i ówdzie, tylko w Krakowie możemy trafić na pochód jamników. Impreza ta odbywa się już od 1994 roku i każdorazowo przyciąga liczne tłumy wielbicieli tej niezwykłej psiej rasy. Wielbiciele czworonogów spotykają się pod Barbakanem i barwnym, rozszczekanym pochodem udają się na Rynek Głów ny w Krakowie

Powstają utwory opiewające jamniki, psie postacie są poprzebierane, ba – doczekały się już licznych opisów w’ literaturze (m.in. Marcina Świetlickicgo). Warto przytoczyć fragment utworu Małgorzaty Swierczek:

„Przed jamnikiem uderz czołem,

jamnik górą, chociaż dołem ”.

W Krakowie mamy świętych, których atrybutem jest pies, np. św. Rocha. Płaskorzeźbę można zobaczyć w kościele św. Anny, a rzeźbę w kościele św. Józefa w Podgórzu.

Zakon Dominikanów to „domini Cannes” – psy Pana, albowiem matce św. Dominika założyciela Dominikanów, bł. Joannie Darząc przyśnił się pies z pochodnią w pysku. I wreszcie miłośnicy czworonogów znajdą psa na obrazie drogi krzyżowej pędzla Józefa Mehoffera (kościół Francisz-

kanów) oraz w krakowskiej katedrze na nagrobku św. królowej Jadwigi dłuta Antoniego Madeyskiego. Rzeżby psa zdobia również  katedralny nagrobek Władysław a Jagiełły.